Debtocracy: Ο Άρης Χατζηστεφάνου εξηγεί
12/04/2011 - 12:31
Συνέντευξη Άρη Χατζηστεφάνου (Debtocracy), στη Μαρίνα Καρπόζηλου του mycampus.gr
Το Debtocracy (Δείτε το debtocracy εδώ…) δεν είναι απλά ένα ντοκιμαντέρ που αναζητάει τα αίτια της κρίσης και του χρέους στην Ελλάδα.
Χρηματοδοτήθηκε από τον κόσμο, δεν έχει δικαιώματα χρήσης, δεν προβλήθηκε από κανένα μέσο, παρά μόνο διαδίδεται από site σε site. Ο ένας εκ των δύο βασικών συντελεστών, ο δημοσιογράφος Άρης Χατζηστεφάνου, εξηγεί:
Όταν δημιουργήθηκε για πρώτη φορά η ιδέα ενός ντοκιμαντέρ που θα μιλάει για την κρίση, ποιο ήταν το αρχικό πλάνο που είχατε στο μυαλό σας;
Σκεφτόμασταν μια πολύ μικρή παραγωγή, η πρώτη ιδέα ήρθε και από μια εκπομπή που είχα κάνει στο Infowar -τότε ακόμα στο ΣΚΑΪ- για τον Ισημερινό, η οποία είχε τρομακτική ανταπόκριση, δεχτήκαμε τότε πολλά τηλεφωνήματα, από τον Μίκη Θεοδωράκη μέχρι και συναδέλφους δημοσιογράφους από διάφορους χώρους. Σκεφτήκαμε τότε με την Κατερίνα Κιτίδη να γίνει κάτι που να παρουσιάζει τις προσπάθειες των επιτροπών λογιστικού ελέγχου. Θεωρούσαμε ότι είναι μια πολύ μικρή προσπάθεια, κάτι που θα ανέβαινε μόνο στο youtube, αλλά παρουσιάστηκε και σε αυτό το στάδιο πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, ειδικά με τον Κώστα τον Εφήμερο και την BitsnBytes.gr που μας στήριξε σε ένα καθαρά επαγγελματικό επίπεδο, ήρθε μετά ο Άρης ο Τριανταφύλλου που είναι επαγγελματίας μοντέρ χρόνια και έδωσε και αυτό μια άλλη πνοή, προσφέρθηκε ο Γιάννης Αγγελάκας να μας γράψει τη μουσική οπότε άρχισε σιγά σιγά να παίρνει άλλες διαστάσεις από εκεί που δεν το περιμέναμε. Βέβαια απογειώθηκε από την στιγμή που ζητήσαμε χρήματα από τον κόσμο, ήταν τρομακτική η ανταπόκριση οπότε είχαμε πλέον τη δυνατότητα να κινηθούμε σε ακόμα πιο επαγγελματικό επίπεδο.
Η κίνηση τόσων ανθρώπων να χρηματοδοτήσουν ένα ντοκιμαντέρ για την κρίση, θεωρείς πως συνδέεται και με μια ανάγκη του κόσμου να μάθει ή και να κάνει κάτι, να αντιδράσει δηλαδή, έστω και έμμεσα;
Και να αντιδράσει, κυρίως όμως να πληροφορηθεί. Ο κόσμος πλέον συνειδητοποιεί ότι το 99% της πληροφόρησης που φτάνει σε ευρεία στρώματα έρχεται από τα δελτία των 8 και των 9, τα οποία είναι μαύρη προπαγάνδα. Δεν εννοούμε πως παρουσιάζουμε κάτι τελείως καινούργιο, πολλά από αυτά έχουν ειπωθεί από την Αριστερά, έχουν γραφτεί σε εφημερίδες, αλλά δεν είχαν φτάσει στον κόσμο. Το ενδιαφέρον που υπάρχει πλέον το είχαμε δει και από άλλες δραστηριότητες, πέρα από το ντοκιμαντέρ, μας καλούσαν για παράδειγμα σε κάποια επαρχιακή πόλη να μιλήσουμε για την οικονομία. Αυτό πριν 1-2 χρόνια θα μάζευε 30-40 άτομα, τους τελευταίους μήνες μαζεύει 300-400. Ακόμα και στη μικρότερη εκδήλωση που συνειδητοποιούν ότι έχει να πει κάτι διαφορετικό, μια εναλλακτική άποψη, βλέπεις πως υπάρχει μια απίστευτη δίψα.
Σου φαίνεται οξύμωρο το γεγονός πως ενώ υπάρχει τόσος όγκος, αλλά και διάδοση της πληροφόρησης, πολλές φορές αγνοούμε αλήθειες και γεγονότα που μας αφορούν τόσο άμεσα;
Όχι, το θεωρώ φυσιολογικό. Με τη σύγχρονη μορφή λογοκρισίας, -δηλαδή το πιο απλό, το πώς μπορείς να θάψεις μια είδηση- δεν σημαίνει ότι η πληροφορία δε θα βγει αλλά το πώς θα μπορέσεις να την καλύψεις με άχρηστη πληροφορία. Ειδικά με την τηλεόραση που αποτελεί τη βασική πηγή πληροφόρησης στα ευρεία στρώματα, εκεί είναι όλα απόλυτα ελεγχόμενα. Οπότε δεν αρκούν τα παραδοσιακά μέσα, για αυτό θέλαμε και εμείς στο Debtocracy να χρησιμοποιήσουμε την εικόνα. Χάνει σε πληροφορία, τώρα μας κατηγορούν ότι δεν έχει πολλά στοιχεία μέσα (παρεμπιπτόντως θα βγει όλο το υλικό των συνεντεύξεων στο site) αλλά θέλαμε να βγάλουμε ένα βασικό κορμό εικαστικά άρτιο που θα αρέσει και δεν θα περιοριστεί στον ξερό λόγο, ώστε να ξεκινήσει μια συζήτηση. Σχετικά με τη διανομή και διάδοση του, όποιος θέλει μπορεί να το παίξει ολόκληρο, για μη εμπορική χρήση σε τοπικές εκδηλώσεις ή όπου αλλού θέλει, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Αν κάποιος θέλει να κόψει κομμάτια και να το μεταδώσει, και αυτό γίνεται απλά θα θέλαμε να μας πάρει ένα τηλέφωνο ή να στείλει ένα mail για να του εξηγήσουμε ποια πλάνα είναι δικά μας, οπότε μπορεί να τα κάνει ό,τι θέλει, και ποια δεν είναι. Από τη στιγμή που ο κόσμος το χρηματοδότησε είναι τουλάχιστον υποχρέωσή μας να διανέμεται δωρεάν, ανήκει πλέον στον κόσμο.
Όταν επιστρέψατε, μαζί με την Κατερίνα Κιτίδη, από την αποστολή της Γάζας, περιμένατε κάτι διαφορετικό από τον ελληνικό τύπο;
Χωρίς να θέλω να φτάσω σε θεωρίες συνωμοσίας, θεωρώ πως εκείνες τις μέρες δινόταν μια τεράστια μάχη προπαγάνδας με την άμεση παρέμβαση και της ισραηλινής πρεσβείας. Αν ξέρουν να κάνουν κάτι καλά οι ισραηλινοί είναι στον τομέα της επικοινωνίας να διατηρούν τον απόλυτο έλεγχο, και αυτό έγινε. Το κατάφεραν σε έναν σημαντικό βαθμό. Βάλε σε αυτό και τη γενικότερη αδυναμία των ελληνικών μέσων να καλύπτουν θέματα του εξωτερικού, βάλε και το πόσο ενοχλούσε την κυβέρνηση, όλα αυτά συνετέλεσαν στο να υπάρξει μια προσπάθεια να θαφτεί ως είδηση. Δε με ξάφνιασε η στάση των μέσων, με ξάφνιασε η συμπαράσταση του κόσμου οπότε το τελικό αποτέλεσμα ήταν θετικό. Το θεώρησα κιόλας επικοινωνιακή επιτυχία από την πλευρά των ακτιβιστών, – το περίεργο είναι πως και μένα με αναφέρουν ως ακτιβιστή, ενώ εγώ πήγα ως δημοσιογράφος. Όταν βέβαια υπάρχουν οκτώ νεκροί δεν μπορείς να μιλάς για επιτυχία, προφανώς, αλλά μιλάμε καθαρά για το επικοινωνιακό κομμάτι.
Κατά πόσο θεωρείς πως η οικονομική κρίση έχει λειτουργήσει ως το μέσο για να πραγματοποιηθούν περικοπές και μειώσεις, οι οποίες στη πραγματικότητα δεν είχαν λόγο να γίνουν;
Απόλυτα. Το παράδειγμα που δίνω πάντα σε τέτοιες ερωτήσεις είναι: Δείτε πως η Ευρώπη (και η Ελλάδα) επέτρεψαν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο έχει αμερικανικά χαρακτηριστικά, να μπει μέσα στην Ευρώπη. Πώς ένας αμερικανικός οργανισμός μπήκε στην Ευρώπη; Θεωρούν πως παρά τις μεταξύ τους διαφορές τους έχουν έναν κοινό «εχθρό», τους πολίτες από τους οποίους πρέπει να τα πάρουν, και για αυτό συνεργάζονται. Προφανώς και υπάρχει κρίση, δεν είμαι από αυτούς που λένε πως δεν υπάρχει, απλά είναι και μια ευκαιρία να μας πάνε δεκαετίες πίσω, σε εργασιακά δικαιώματα, σε ατομικά και συλλογικά δικαιώματα. Σε αυτόν τον τομέα απέδειξαν πως μπορούν να συνασπιστούν μεταξύ τους.
Επειδή τη συνέντευξη θα τη διαβάσουν κατά κύριο λόγο φοιτητές, και πολλοί από αυτούς είτε σπουδάζουν είτε θέλουν να γίνουν δημοσιογράφοι, ποιο θα ήταν το δικό σου σχόλιο για την κατάσταση της δημοσιογραφίας στην Ελλάδα και τι συμβουλή θα τους έδινες;
Πάντα όταν ρωτάς έναν δημοσιογράφο κάτι τέτοιο σου λέει να φύγεις μακριά. Το πρώτο που λέγαμε πάντα, ακόμα και στις μέρες που όλα πήγαιναν καλά στο χώρο και πληρωνόμασταν, αυτό που λέγαμε είναι φύγε, θα σου καταστρέψει τη ζωή. Βέβαια όταν αυτό το λέει κάποιος που δεν φεύγει, δεν γίνεται και πιστευτός. Η δημοσιογραφία είναι κατά κάποιο τρόπο και ένα «ακριβό χόμπι», με την έννοια πως πρέπει να έχεις πάντα την άνεση να μπορείς να την κάνεις. Γιατί αν καταλάβουν πως είσαι δεσμευμένος, πως έχεις οικογένεια να στηρίξεις ή είσαι δύσκολα οικονομικά, αυτόματα αρχίζεις να δέχεσαι και πιέσεις που μπορεί να μην είναι εμφανείς αλλά υπάρχουν. Αυτός είναι και ένας λόγος που εγώ σπούδασα Πολιτικές Επιστήμες και όχι δημοσιογραφία, για να ξέρω πως μπορώ να φύγω ανά πάσα στιγμή. Συναρπαστικό επάγγελμα σίγουρα, αλλά είναι η χειρότερη χρονικά συγκυρία.
Ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις σας;
Με το Debtocracy μας αιφνιδίασε ο κόσμος και από εκεί που πιστεύαμε ότι θα μπούμε μέσα ξαφνικά λέμε στον κόσμο πως εντάξει, καλύψαμε τα έξοδα και αυτοί δεν σταματάνε να μας χρηματοδοτούν. Οπότε δεν είχαμε κάτσει να το σκεφτούμε αλλά προφανώς ανοίγει ο δρόμος και για άλλες παραγωγές. Αφού το Debtocracy άρεσε, θα συνεχίσουμε.
*O Αρης Χατζηστεφάνου ήταν δημιουργός της εκπομπής Infowar στο Ρ/Σ Σκάι και είναι ακόμα αρχισυντάκτης του Thepressproject.gr
H Κατερίνα Κιτίδη είναι αρχισυντάκτρια του tvxs.gr και του τηλεοπτικού Infowar.
Σχετικά άρθρα
- Unique Post
Δημοσίευση από Polis, Βρίσκεται στις κατηγορίες Συνεντεύξεις