ΗΠΑ: Εγκεφαλικά νεκρή γυναίκα κυοφορεί επί 3 μήνες λόγω νόμου κατά των αμβλώσεων

Μια 30χρονη γυναίκα στην Τζόρτζια των ΗΠΑ παραμένει για πάνω από τρεις μήνες σε μηχανική υποστήριξη, παρότι έχει κηρυχθεί εγκεφαλικά νεκρή, προκειμένου να συνεχιστεί η εγκυμοσύνη της.

Σύμφωνα με την οικογένειά της, το νοσοκομείο τους ενημέρωσε ότι η απόφαση σχετίζεται με την πολιτειακή νομοθεσία, η οποία απαγορεύει τις αμβλώσεις από τη στιγμή που εντοπίζεται καρδιακή λειτουργία στο έμβρυο.

Η υπόθεση της Αντριάνα Σμιθ φέρνει στο προσκήνιο ένα περίπλοκο πλέγμα νομικών, ηθικών και ιατρικών ζητημάτων που προκύπτουν από τους αυστηρούς νόμους περί αμβλώσεων, οι οποίοι υιοθετήθηκαν σε πολλές πολιτείες μετά την ανατροπή της απόφασης Roe v. Wade.

Παρότι η ημερομηνία τοκετού απέχει ακόμη μήνες, το νοσοκομείο δεν έχει διακόψει τη μηχανική υποστήριξη, υποστηρίζοντας – σύμφωνα με την οικογένεια – ότι δεσμεύεται από τον νόμο. Έτσι, η οικογένεια αδυνατεί να αποφασίσει για την ιατρική της φροντίδα, γεγονός που τους προκαλεί οργή και απογοήτευση.

Η Αντριάνα Σμιθ, μητέρα ενός παιδιού και επαγγελματίας νοσηλεύτρια, υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο στα τέλη Φεβρουαρίου και λίγο αργότερα διαγνώστηκε εγκεφαλικά νεκρή, όπως δήλωσε η μητέρα της, Έιπριλ Νιούκερκ, σε τοπικό τηλεοπτικό σταθμό της Ατλάντα.

Η Σμιθ είχε παρουσιάσει έντονους πονοκεφάλους και είχε επισκεφτεί το νοσοκομείο Northside, όπου της χορηγήθηκαν φάρμακα και της δόθηκε εξιτήριο. Την επόμενη ημέρα, ο σύντροφός της τη βρήκε να δυσκολεύεται στην αναπνοή ενώ κοιμόταν και κάλεσε τις πρώτες βοήθειες. Στο Emory University Hospital διαπιστώθηκε ότι είχε θρόμβους στον εγκέφαλο· λίγες ώρες αργότερα, διαγνώστηκε εγκεφαλικός θάνατος.

Τότε η Σμιθ ήταν περίπου 9 εβδομάδων έγκυος· σήμερα, το έμβρυο έχει φτάσει τις 21 εβδομάδες κύησης. Η αποσύνδεσή της από τα μηχανήματα θα οδηγούσε σχεδόν βέβαια στον θάνατο του εμβρύου.

Το Northside Hospital δεν έχει κάνει δημόσιο σχόλιο. Το Emory Healthcare, επικαλούμενο το απόρρητο, απέφυγε να σχολιάσει την υπόθεση· σε ανακοίνωσή του επισήμανε ότι «οι κλινικές αποφάσεις βασίζονται σε συναίνεση ειδικών, επιστημονική βιβλιογραφία και νομική καθοδήγηση», και πως οι επαγγελματίες υγείας «λειτουργούν σύμφωνα με τη νομοθεσία για τις αμβλώσεις στην Τζόρτζια και κάθε άλλο σχετικό νομικό πλαίσιο». Προτεραιότητα, καταλήγει η ανακοίνωση, παραμένει η «ασφάλεια και ευημερία των ασθενών».

Η οικογένεια δηλώνει ότι οι γιατροί ξεκαθάρισαν πως δεν μπορούν να αποσύρουν τη μηχανική υποστήριξη λόγω του πολιτειακού «νόμου του καρδιακού παλμού», που απαγορεύει τις αμβλώσεις μόλις ανιχνευθεί καρδιακή δραστηριότητα (συνήθως γύρω στην 6η εβδομάδα κύησης).

Ο νόμος, ψηφισμένος το 2019 αλλά πλήρως εφαρμοζόμενος μετά το 2022, κατατάσσει την Τζόρτζια στις πολιτείες με τους αυστηρότερους περιορισμούς. Δώδεκα πολιτείες απαγορεύουν πλέον καθολικά τις αμβλώσεις, ενώ άλλες – όπως η Τζόρτζια – επιβάλλουν περιορισμούς από πολύ νωρίς.

Θεωρητικά προβλέπονται εξαιρέσεις «για την προστασία της ζωής της εγκύου», όμως οι εξαιρέσεις αυτές συχνά αμφισβητούνται νομικά, όπως έδειξε και πρόσφατη υπόθεση στο Τέξας, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο της πολιτείας έκρινε ότι ακόμη και σοβαρές επιπλοκές δεν αρκούν.

Παρότι η Αντριάνα Σμιθ θεωρείται νομικά νεκρή, η οικογένειά της δεν έχει τον τελευταίο λόγο για τη συνέχιση της μηχανικής υποστήριξης. Η μητέρα της και ο πεντάχρονος εγγονός της επισκέπτονται το δωμάτιο· «ο γιος της πιστεύει ότι η μαμά του απλώς κοιμάται», λέει η Νιούκερκ.

Οι γιατροί ενημέρωσαν την οικογένεια ότι το έμβρυο παρουσιάζει υγρό στον εγκέφαλο, επιπλοκή που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές νευρολογικές βλάβες ή θάνατο μετά τη γέννα.

«Είναι το εγγόνι μου», λέει η Νιούκερκ, «αλλά μπορεί να γεννηθεί τυφλό, να μην μπορεί να περπατήσει ή ακόμη και να μη ζήσει». Η οικογένεια εμφανίζεται εξουθενωμένη από την αδυναμία λήψης αποφάσεων.

Η Μόνικα Σίμπσον, διευθύντρια του οργανισμού SisterSong, που προσέφυγε κατά του νόμου, σημειώνει πως η υπόθεση δείχνει τις τραγικές συνέπειες της αφαίρεσης του δικαιώματος των οικογενειών να αποφασίζουν για τη φροντίδα των δικών τους.

Ο ειδικός στη βιοηθική Τάντεους Πόουπ, της Νομικής Σχολής Mitchell Hamline, τονίζει ότι η διακοπή της μηχανικής υποστήριξης δεν θεωρείται άμβλωση, άρα νομικά δεν είναι υποχρεωτική η συνέχισή της.

Η καθηγήτρια νομικής Λόις Σέπαρντ, του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, συμφωνεί πως δεν υπάρχει σαφής νομική υποχρέωση, αλλά επισημαίνει πως μετά την απόφαση Dobbs τα όρια ανάμεσα στα δικαιώματα του εμβρύου και των συγγενών έχουν γίνει θολά.

Η περίπτωση θυμίζει ένα περιστατικό στο Τέξας πριν από δέκα χρόνια, όπου εγκυμονούσα σε εγκεφαλικό θάνατο παρέμεινε δύο μήνες σε μηχανική υποστήριξη, μέχρι που δικαστής διέταξε την αποσύνδεση.

Παγκοσμίως, τα περιστατικά εγκεφαλικού θανάτου σε εγκυμοσύνη είναι σπάνια, όπως και οι προσπάθειες παράτασης της κύησης σε τέτοιες περιπτώσεις. Μελέτη του 2021 κατέγραψε 35 τέτοια περιστατικά: στα 27, τα βρέφη γεννήθηκαν ζωντανά, αλλά συνήθως η διάγνωση γινόταν αργότερα στην κύηση.

Η υπόθεση της Σμιθ υπογραμμίζει ότι ο νόμος της Τζόρτζια αναγνωρίζει το έμβρυο ως νομικό πρόσωπο. Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Εντ Σέτσλερ, υποστηρικτής του νόμου, δήλωσε ότι το νοσοκομείο «ενεργεί όπως πρέπει» προσπαθώντας να σώσει το παιδί.

Η αυστηρή νομοθεσία έχει απασχολήσει ξανά τη δημόσια συζήτηση: πέρυσι, ρεπορτάζ του ProPublica ανέδειξε δύο θανάτους γυναικών στην Τζόρτζια που δεν έλαβαν την απαραίτητη ιατρική φροντίδα μετά από επιπλοκές με χάπια άμβλωσης – υπόθεση που πήρε εθνική διάσταση, με την αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις να καταγγέλλει τους περιορισμούς.

Related…

• Γαλλία: Εγινε η πρώτη χώρα μετά το 1974 που ενέκρινε ρητά στο Σύνταγμα το δικαίωμα στην άμβλωση
• ΗΠΑ: Το Ανώτατο Δικαστήριο εξετάζει το ζήτημα του χαπιού της άμβλωσης
• Νεμπράσκα: Φυλάκιση δύο ετών για μητέρα που βοήθησε την κόρη της να κάνει άμβλωση με χάπια